BỆNH UNG KHÍ THÁN Ở TRÂU BÒ

BỆNH UNG KHÍ THÁN Ở TRÂU BÒ – CÁCH PHÒNG VÀ ĐIỀU TRỊ HIỆU QUẢ

Ung khí thán là bệnh truyền nhiễm cấp tính ở trâu, bò, cừu đôi khi xảy ra ở heo, dê, nai gây ra bởi nhóm vi khuẩn yếm khi. Bệnh xảy ra lẻ tẻ mang tính địa phương nhưng thường gây chết nhanh, ảnh hưởng đến kinh tế nhà chăn nuôi. Để hiểu rõ hơn về bệnh, Thiên Quân sẽ cùng bà con tìm hiểu ở bài viết sau

1. Nguyên nhân gây ra bệnh ung khí thán ở trâu bò

Bệnh ung khí thán ở trâu bò là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do trực khuẩn yếm khí Clostridium chauvoei cùng một số loại trực khuẩn yếm khí khác (Cl.septicum, Cl.perfringens) gây ra với triệu chứng bệnh tích điển hình là sưng bắp thịt có khí nên được gọi là “ung khí thán”.

Trực khuẩn gây bệnh ung khí thán ở trâu bò có thể hình thành nha bào (kén) ở trong các bắp thịt và bên ngoài môi trường. Trong xác chết, nha bào sống khoảng 3 tháng, trong đất ẩm,  chúng sống được đến 18 năm. Nhiệt độ 70 độ C có thể diệt được loại trực khuẩn này sau 30 phút. Dung dịch Formol 3% diệt được trực khuẩn sau 15 phút.

Bệnh có thể xảy ra quanh năm, nhưng chủ yếu là vào các tháng nóng ẩm, mưa nhiều. Nước mưa khiến cho các nha bào có trong đất trôi ra ngoài dính vào rơm cỏ. Khi trâu bò ăn phải thức ăn, nước uống dính phải nha bào sẽ khiến động vật phát sinh bệnh.

Một số nguyên nhân làm lây lan bệnh ung khí thán ở trâu bò bao gồm: Nha bào tồn tại trong đất xâm nhập vào cơ thể trâu, bò qua các vết thương hở hoặc qua thức ăn vào đường tiêu hóa rồi nảy mầm thành trực khuẩn, sinh sôi trong máu, di chuyển đi khắp cơ thể.

Khi xâm nhập vào cơ thể con vật, nha bào phát triển thành dạng vi khuẩn, nhân lên trong đường tiêu hóa, tiết độc tố làm tổn thương thành huyết quản. Khi huyết quản bị tổn thương, vi khuẩn sẽ đi từ máu vào bắp thịt. Bắp thịt sẽ phồng lên do khí sinh ra bởi vi khuẩn.Độc tố của vi khuẩn sẽ làm cho con vật sốt, thở khó và chết.

2. Triệu chứng đặc trưng của bệnh ung khí thán ở trâu bò

Bệnh ung khí thán ở trâu bò có thời gian nung bệnh khá ngắn, thường từ 1-3 ngày. Biểu hiện qua các thể:

2.1 Thế quá cấp tính

Thường được ghi nhận ở gia súc non từ 3 tháng tuổi.

Bệnh tiến triển nhanh, con vật chết sau 3-6 giờ.

Con vật đang ăn cỏ, hoạt động bình thường đột nhiên ngã quỵ, run rẩy rồi chết, chỉ thấy trên cơ thể có những chỗ sưng, đuôi cụp, lưng cong rồi chết.

Bò chết đột ngột nguyên nhân do ung khí thán (nguồn: internet)

Một số trâu bò có ung ở đùi, bụng.

Tỷ lệ chết của bệnh ung khí thán ở bê nghé lên đến 90%.

2.2 Thể cấp tính

Ở thể này trâu, bò thường sốt nhẹ từ 39-40ºC, có một số trường hợp sốt cao tới 42ºC.

Con vật mệt mỏi nhưng không bỏ ăn, vẫn ăn uống đến lúc gần chết.

Trên bắp thịt ở vùng vai, mông, đùi, bụng có xuất hiện các ung, sưng. Các vết ung, sưng không cố định, chúng thường di chuyển từ vai mông xuống bụng, đùi, ức, bẹn.

Khối ung sau đó nóng, sờ vào con vật có cảm giác đau, sau ít đau hơn rồi to dần lên chứa nhiều hơi khiến da căng. Dùng tay ấn vào có tiếng kêu lạo xạo.

Khối ung tại bắp thịt sưng và vỡ ra, chảy nhiều nước hồng nhạt (nguồn: internet)

Khối ung vỡ chảy ra nhiều nước màu hồng nhạt.

Khối ung xuất hiện ở đùi làm trâu, bò đi lại khó khăn. Ung nổi ở cả cổ khiến con vật khó thở.

3. Bệnh tích khi trâu, bò mắc ung khí thán

Xác chết trương phồng, chậm thối. Khi mổ ra có mùi bơ ôi. Ở giữa ung bắp thịt có màu thâm tím hoặc đen xám, nâu sậm. Bắp thịt bị hoại tử, nhìn như miếng thịt chín, nhìn như thịt đông, có chất keo lầy nhầy, cắt sâu vào thấy sủi bọt khí.

Hạch lâm ba ở vùng có ung sưng to, tụ máu, thấm tương dịch. Ung phát triển ở ức, ngực thì tim tụ máu, ngoại tâm mạc viêm, có nước vàng. Ung phát triển ở vùng bụng thì dạ dày, ruột tụ máu, màng bọc gan có vết trắng, hoại tử thành vệt đá hoa vân, mật sưng.

4. Phương pháp phòng bệnh

4.1 Phòng bệnh bằng vaccine hoặc kháng huyết thanh

Hiện nay trên thị trường có vaccine bất hoạt phòng bệnh ung khí thán trên trâu, bò. Sử dụng 5 mL/liều tiêm dưới da cho trâu, bò ở mọi lứa tuổi, miễn dịch kéo dài trong 1 năm.

Bên cạnh đó, kháng huyết thanh lại được sử dụng rộng rãi trong các ổ dịch trầm trọng. Sử dụng 10-30 mL/liều/con, tiêm trước khi sử dụng vaccine 5 ngày.

4.2 Vệ sinh phòng bệnh

Khi chưa xuất hiện dịch bệnh:

• Cần lựa chọn địa điểm nuôi trâu, bò tránh những vùng có nhiễm mầm bệnh.

Khi đã xuất hiện dịch bệnh:

• Thực hiện cách ly con vật mắc bệnh, không chăn thả cùng bầy đàn.
• Xác chết phải được chôn sâu 2 m và sát trùng kỹ.
• Cấm việc mổ thịt và vận chuyển, buôn bán trâu, bò ra vào vùng có dịch bệnh.
• Tăng cường, vệ sinh chuồng trại, tiêu độc chuồng bằng formol 3%.
• Chỉ được công bố hết dịch sau 14 ngày khi con vật mắc bệnh cuối cùng chết hoặc khỏi bệnh và đã thực hiện các công tác vệ sinh, tiêu độc, tiêm phòng cho toàn đàn gia súc.

5. Điều trị trâu, bò mắc bệnh ung khí thán

Bà con cần quan sát gia súc của mình để phát hiện bệnh và can thiệp sớm, như vậy mới có hiệu quả điều trị. Có thể sử dụng kháng huyết thanh chống bệnh cho gia súc, tuy nhiên phương pháp này vẫn chưa được phổ biến. Bà con có thể sử dụng kháng sinh để trị bệnh như sau:

Tiếp bắp hoặc tĩnh mạch, lựa chọn những kháng sinh nhạy cảm với vi khuẩn gây bệnh ung khí thán ở trâu bò như: penicillin, oxytetracycline, lincomycin kết hợp với spectinomycin, tetracycline LA,…

Xem thêm một số sản phẩm kháng sinh: GENTATYLAN, ANTICOLI, DURANIXIN LA, OXY 10 LA,…

Thuốc tiêm OXY 10 LA và GENTATYLAN điều trị bệnh ung khí thán trên gia súc

Điều trị các triệu chứng đi kèm: hạ sốt, giảm đau, kháng viêm, truyền dịch và điện giải.

Xem thêm một số thuốc: Xem thêm thuốc: hạ sốt (ANALGIN C), giảm đau (KETOFEN, T-F-A), kháng viêm (DEXAMETHASONE), trợ sức (BUTASAL)

Xem thêm một số sản phẩm bổ sung nước, điện giải: NƯỚC SINH LÝ, ELECTROLYTES, GLUCOSE KC,…

Bên cạnh đó, việc bổ sung dinh dưỡng, vitamin, khoáng cũng rất cần thiết cho việc hỗ trợ và phục hồi sức khỏe của gia súc.

Xem thêm một số sản phẩm bổ sung: GIẢI ĐỘC GAN – LỢI MẬT, GLUCOSE KC, ADE BC COMPLEX C, ADE B COMPLEX, MIX ADE,…

Trên đây là những thông tin chi tiết về nguyên nhân, tình trạng bệnh lý, cách chữa trị triệu chứng khi trâu bò mắc bệnh ung khí thán. Hy vọng bà con đã có thêm những kiến thức để giúp ích cho quá trình chăn nuôi của mình.

Mọi thông tin thắc mắc hoặc mua hàng xin liên hệ hotline: 0886 04 05 06 hoặc fanpage THIÊN QUÂN VIỆT NAM.

Thiên Quân chúc bà con chăn nuôi thành công!

Đội ngũ kỹ thuật công ty CP Thiên Quân